Doel 3 sluit, Quo vadis energievoorziening?
Verleden weekend sloot Doel 3. Definitief? Dat is ineens niet meer zeker. De jongste weken zijn er meer en meer politici die eraan denken om na de 2 jongste centrales ook de andere centrales willen openhouden. Op dit moment gaat het om de 2 kernreactoren die eind 2022 begin 2023 zouden moeten sluiten. Minister Verlinden heeft in ieder geval aan het Fanc (controleorgaan voor al wat nucleaire energie betreft) gevraagd of het op een veilige manier mogelijk is om geen acties te ondernemen die het onmogelijk maken om Doel 3 en Tihange 2 ooit terug op te starten. De 2 centrales die al verlengd zijn samen met deze 2 centrales hebben een vermogen van ongeveer 4 Gigawatt. In principe moet dit kunnen, Duitsland doet het met enkele centrales, Engie zit wel met een probleem, de werken voor ontsmetting en afbraak zijn gepland om nog dit jaar te starten. Contracten zijn getekend, materialen besteld. Iemand gaat dit fiasco moeten betalen en als ik Engie was, dan stuurde ik de overheid de factuur van de schadevergoedingen die Engie zal moeten betalen aan de onderaannemers die materialen en personeel hebben voorzien.
Dit heeft niet tot gevolg dat deze 2 centrales snel terug open kunnen. Er moeten nieuwe controles komen, een plan voor renovatie moet opgesteld worden niet dat ze nu niet veilig zijn, maar zoals je bij een auto die je wil verkopen gaan nieuwe banden laat monteren, zullen bepaalde zaken op het einde van hun levensduur zijn en best onderhouden of vervangen worden en last but not least, er moet nieuwe brandstof besteld worden. Pakweg binnen een jaar of 5 zouden die centrales terug open kunnen, mocht besloten worden om de sluiting terug te draaien. Want op dit moment staan we nergens in de verlenging van de levensduur van deze centrales.
België moet dringend nadenken waar we met onze energievoorziening naartoe willen. Het verhaal van groene energie is op dit moment nog niet haalbaar, een deel van onze acties maakt het zelfs moeilijker om heel de maatschappij op groene energie te laten draaien. Het installeren van warmtepompen heeft natuurlijk zin. Een warmtepomp produceert ongeveer 3 à 4 kWh warmte met maar 1 kWh elektriciteit, als je dat combineert met isolatie win je nog extra natuurlijk.
Een warmtepomp combineren met zonne-energie is niet logisch. Zonnepanelen geven veel energie in de zomer, een warmtepomp heeft energie nodig in de winter. Een elektrische auto kopen en zonnepanelen op je dak leggen geeft een probleem, je laadt de auto op 's nachts en de elektriciteit van de panelen krijg je gedurende de werkuren als je niet thuis bent, dit zou nog op te lossen zijn met een thuisbatterij, iets dat voor een warmtepomp niet mogelijk is, je kan je zomerelektriciteit niet bijhouden tot de winter. Dan zet je die maar op het net, dan kan je supermarkt de koelingen laten werken met uw zonnestroom. Maar in de winter is uw zonnestroom er niet echt en werkt uw warmtepomp wel. Dit geeft een onevenwicht in productie en consumptie van stroom, een klein gelukje: in de winter is er gemiddeld meer wind. Met de huidige stand van zaken is er een probleem om heel de maatschappij op groene stroom te laten werken. Er gaat dus een alternatieve bron van elektriciteit moet gevonden worden.
Op termijn zijn er mogelijkheden. In de zomer zou waterstof kunnen geproduceerd worden om deze in de winter te gebruiken. Aan de productie van waterstof moet nog begonnen worden. Er is op de wereld genoeg zon om dit op een milieuvriendelijke manier aan te pakken. In de grote woestijnen van het Midden Oosten, Namibië, Noord-Afrika, Spanje, ... kunnen we waterstof produceren. Deze waterstof kan met schepen (zoals nu de olie) of pijpleidingen naar het noorden getransporteerd worden. Opslag moet mogelijk zijn in uitgeputte aardgasvelden in bv. Nederland. Ook moet er iets mogelijk zijn met bv golfslag energie, het gebruik van eb en vloed, ... Maar tot het zover is, moet er een oplossing zijn om onze elektriciteitsvoorziening te garanderen op momenten dat zonnepanelen en windmolens niet genoeg produceren.
België gaat moeten beslissen. Gaan we deze periode opvangen met de oude kerncentrales te verlengen voor zeker nog een twintigtal jaren of bouwen we gascentrales en verbranden we gas om elektriciteit te produceren op het moment dat we die nodig hebben? Behouden we de kerncentrales en produceren we nog een paar honderd kilo nucleair afval of kiezen we om megatonnen CO2, stikstof en ammoniak in de lucht te blazen. Ieder met zijn eigen gevolgen.
Kiezen we om de oude kerncentrales te behouden, centrales waar Engie nu een nucleaire taks voor betaald omdat ze al lang afgeschreven zijn? Kiezen we om nieuwe gascentrales te subsidiëren? De gascentrales gaan er niet komen zonder een zak geld ertegenaan te gooien. In de zomer zullen deze niet kunnen werken, zeker nu er meer en meer zonnepanelen komen zijn deze centrales ongeveer een half jaar nutteloos en zal er zekerheid moeten zijn over een verdienmodel of er is niemand bereid in de gascentrales te investeren.
Ooit zal België keuzes moeten maken, iets wat de laatste 20 jaar in ieder geval niet gebeurde, het is niet vijf voor twaalf, het is al vijf na twaalf. Interesse in de cijfers? Hoeveel energie België vandaag nodig heeft? In een ander blogartikel kom ik hier op terug.